De oorsprong van dit bericht

Jaren geleden was dit een bericht met informatie en uitleg, én een lijst met goede merken blikvoeding voor de kat. Mijn doel was om baasjes die blikvoer uit de supermarkt gaven, te helpen om te kiezen voor merken met betere kwaliteit ingrediënten (dus blikvoer zonder of met maar heel weinig koolhydraten, zonder kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen, zonder soja en zonder toegevoegde suikers). Door de jaren heen werd dit bericht steeds langer en informatiever.

Begin 2024 heb ik de lijst van merken blikvoeding uit dit bericht verwijderd. Er is inmiddels namelijk een beter alternatief: een website met actuele voeranalyses van blikvoer. Dan kun je op ieder moment zelf kijken welke blikvoeding een goede score krijgt en zo kun je het beste blikvoer voor jouw kat kiezen.

Een obligate carnivoor

De kat is een obligate carnivoor. Dat betekent dat het spijsverteringsstelsel van de kat gericht is op de vertering van eiwitten. Plantaardig materiaal hebben katten niet nodig en verteren ze ook minder goed. Katten zijn strikt afhankelijk van dierlijke eiwitten en voedingsstoffen, die alléén in vlees voorkomen.

Een kat kan de noodzakelijke voedingsstoffen niet uit plantaardig voedsel halen. Dit is dan ook de reden dat een kat niet veganistisch kan leven.

Katten worden vooral dik van koolhydraten

Daarnaast wordt een kat dik van koolhydraten in brokvoeding, het is tenslotte zetmeel (suiker!). Blikvoer bestaat voor 80% uit water en bevat per volume-eenheid veel minder calorieën dan droogvoer, dat maar 10% water bevat. Natvoer vult ook het buikje, en het overstappen op blikvoer is een goede methode als onderdeel van een programma om katten te laten afvallen zonder honger. Een goede kattenvoeding hoeft zeker niet koolhydraatvrij te zijn, een kleine hoeveelheid koolhydraten is gunstig voor katten. Maar de meeste brokken hebben een veel te hoog koolhydraatgehalte (ja, ook de graanvrije brokken zijn niet heilig!) en dat is voor een kat een echte dikmaker.

Het is een hardnekkig misverstand dat vet slecht is voor katten. Dit is zeker niet het geval! Helaas denken ook veel dierenartsen, paraveterinairen en zelfs voedingsconsulenten in de dierenartspraktijk dat een kat dik wordt van vet en zij raden dan dieetvoeding aan van de bekende grote merken, met heel veel vezels (koolhydraten!) en een heel laag vetpercentage.

Een kat heeft zelfs nog een véél hogere vetbehoefte dan een hond. Katten hebben een vetpercentage in de voeding nodig van 30 tot zelfs 50%! Dit is natuurlijk afhankelijk van de leeftijd en het energieverbruik van de kat. In het algemeen is het vetgehalte in droogvoer (brokjes) te laag voor katten, maar zelfs in brokken voor de hond zit te weinig vet. De reden is logisch: een brok wordt snel ranzig als er vet aan is toegevoegd. En een lange houdbaarheid is voor producenten veel interessanter dan tegemoetkomen aan de natuurlijke behoefte van het dier. Fabrikanten presenteren het lage vetgehalte maar al te graag als iets positiefs omdat dat voor mensen wel positief is, dus die link is snel gelegd bij baasjes. Maar een te laag vetgehalte in voeding is voor katten niet positief.

Houden brokjes het gebit schoon?

Nee. Veel eigenaren voeren brokjes omdat ze denken dat dit het gebit schoonhoudt. Dit is niet het geval. De meeste katten werken hun brokjes naar binnen zonder te kauwen. Daarnaast zal geen enkele tandarts (voor mensen) adviseren om “tarwekoekjes te gebruiken om je gebit goed mee te reinigen”. Dat werkt bij mensen niet en bij dieren natuurlijk ook niet.

Het knagen op prooidieren, bevleesde rauwe botten of grotere stukken vlees kan helpen om het gebit schoon te houden bij katten. Maar niet iedereen kan of wil zijn kat (deels) rauw voeren.

Tandenpoetsen helpt zeker om het gebit schoon te houden, maar voor veel katten en hun baasjes is dagelijks tandenpoetsen een vervelende of zelfs niet eens haalbare opgave en leidt het om die reden niet tot succes.

In dit bericht vind je tips voor de gebitsverzorging van katten.

Een woestijndier heeft vocht nodig!

Een kat is van oorsprong een woestijndier en drinkt zeer weinig. Het grootste deel van het vocht dat ze nodig hebben, halen ze uit hun prooidieren.

Inefficiënte drinkers

Katten zijn ook erg inefficiënte drinkers. Hier en hier kun je filmpjes zien van hoe katten drinken en vooral het verschil met de hoeveelheid vloeistof die honden binnen krijgen met drinken, is groot (mooi te zien in het filmpje van de BBC). Bij punt 7 in dit artikel vind je ook nog wat informatie over hoe katten drinken.

Om die reden is droge voeding zoals brokken voor katten niet zo geschikt, ze drogen daardoor uit en dit is niet goed voor o.a. blaas en nieren. Koolhydraatbronnen maken de urine minder zuur en leiden tot overgewicht, twee van de factoren waardoor blaasgruis (struviet) kan ontstaan.

Een kat die alleen brokvoeding eet, is in meer of mindere mate chronisch “uitgedroogd”. Chronische uitdroging is schadelijk voor de nieren, en kan op termijn leiden tot nierfalen. Koolhydraten en suikers in voeding hebben een slechte invloed op de bloedsuikerspiegel van de kat, waardoor katten suikerziekte kunnen ontwikkelen. Als je je kat niet aan vochtrijke voeding krijgt, dan is het zaak ze zoveel mogelijk te laten drinken. Tips daarvoor vind je hier.

Uit onderzoek is gebleken dat katten die brokken eten veel minder vocht binnen krijgen dan nodig is om hun vochtbalans te herstellen. Een kat moet gemiddeld 50 tot 60 ml vocht per dag per kilo lichaamsgewicht binnenkrijgen. Dat is voor een kat van 4 kilo dus 200 tot 240 ml vocht PER DAG! Voor een woestijndier zonder dorstprikkel is dat een behoorlijke opgave. Makkelijker en handiger is het om voedingsmiddelen met veel vocht te geven! Dat lijkt nog het meest op de natuurlijke prooi van de kat en daarmee krijgt je kat lekker veel vocht binnen.

NRV, BARF, KVV of goede kwaliteit blikvoer

De makkelijkste oplossing is je kat zo natuurlijk mogelijk te voeren. En met natuurlijk bedoel ik: vochtrijk voer dat zo dicht mogelijk in de buurt komt van de natuurlijke, vochtrijke prooi van de kat. Dat kun je bijvoorbeeld doen door BARF of NRV te voeren.

NRV is de afkorting van Natuurlijke Rauwe Voeding, een term die ik met mijn team in 2005 bedacht als het Nederlandse equivalent van ‘het prooidiermodel‘ van dierenarts Tom Lonsdale.

KVV (‘kompleet vers vlees’ uit de diepvries) is ook een vochtrijke voermethode voor katten. Hoewel het sinds jaar en dag ‘compleet’ wordt genoemd, blijkt na onafhankelijke analyses dat veel merken kvv helemaal niet compleet zijn. In deze besloten Facebookgroep (Facebookaccount vereist) vind je bij de voerlijsten ook analyses van veel merken kvv.

Goede kwaliteit blikvoeding /  natvoer is een uitstekende manier om je kat vochtrijk te voeren.

Het zelf samenstellen van een uitgebalanceerd en compleet menu van rauwe voeding voor honden vond ik eenvoudig en ik heb mijn honden jarenlang volledig rauw gevoerd, volgens het prooidiermodel van Tom Lonsdale.

Voor katten ligt dit aanzienlijk moeilijker, vooral omdat katten niet altijd alles willen eten waarvan jij weet dat het goed voor ze is! Bij het volledig rauw voeren van katten kunnen tekorten ontstaan en zéker als je niet goed weet hoe je een compleet menu moet samenstellen dat aan alle voedingsbehoeften van de kat voldoet. In dit bericht vind je tips over het rauw voeren van katten.

Mijn kat wil alleen maar brokjes eten!

Een veelgehoord probleem is dat katten een bepaald soort voer niet lusten. Ze eten bijvoorbeeld alleen maar brokjes en willen niets weten van blikvoeding.

Kittens moeten vanaf het moment dat ze vaste voeding gaan eten, wennen aan alle structuren. Het mondgevoel van het voedsel is voor een kat vaak nog belangrijker dan de smaak, hoewel de smaak van veel katten wordt ‘verpest’ als ze in hun kittentijd alleen maar zéér sterk geurend voer eten. Zeer sterk geurend voer kan bijv. voer op basis van vis zijn, waardoor je de kans hebt dat een kat op latere leeftijd alleen maar voer op basis van vis wil eten. Maar de commerciële blikvoermerken uit de supermarkt zijn vooral berucht. Die stikken doorgaans van de geur- en smaakstoffen waardoor het voer ontzettend aantrekkelijk is voor katten.

Andere structuren zijn bijvoorbeeld gemalen rauw vlees, al dan niet met gemalen bot (ook wel kvv genoemd; kompleet vers vlees; zoals Barfmenu, Carnibest, Kiezebrink). Dit voer heeft een heel andere structuur dan bijv. een rauw prooidiertje (o.a. eendagskuiken), blikvoeding of brokjes.

Katten die in deze kritieke fasen van hun jeugdige ontwikkeling maar aan één soort structuur voer wennen, krijg je op volwassen leeftijd bijna niet op een andere structuur voedsel overgezet. Ik heb dit bij mijn opvangkatten ook erg vaak meegemaakt, veel katten kreeg ik niet aan het natvoer, die waren echt brokkenverslaafd. En een aantal katten kreeg ik niet eens overgezet op kwaliteitsbrokken, die wilden alleen slechte kwaliteit brokken uit de supermarkt eten.

Wat is goede blikvoeding voor de kat?

In de Facebookgroep Kim’s Kattenweetjes vind je altijd een actueel overzicht van de samenstellingen van droogvoer (brokjes), natvoer (blikvoer) én kvv. Omdat Kim de lijsten actueel houdt, maar ook op de hoogte is van problemen met voer, heb ik alle merken blikvoeding die in dit bericht stonden, begin 2024 uit deze lijst verwijderd.

Gebruik je geen Facebook? Basis-voerlijsten (minder uitgebreide functies, maar zeker wél compleet en heel erg nuttig) vind je ook gratis online op de website van Kim’s Kattenweetjes.

Veilig voedsel

Qua voorkeursvoer speelt ook mee wat de moeder eet. Katten zijn erg voorzichtige dieren die geen enkel risico nemen. Wat de moeder eet of mee naar het nest neemt, daarvan leert een kitten: dit is veilig voedsel. Het blijkt dan ook dat volwassen katten later vaak alleen bij honger, of als ze proberen te overleven, ander voedsel willen proberen! (Bron: Tinley 2018).

Koud eten is geen eten

Koud eten is geen eten. 🙂 Een kat eet in de natuur een prooi die op lichaamstemperatuur is. Eten dat koud is of net uit de koelkast komt, heeft nauwelijks geur. Een kat eet met zijn neus! Het beste kun je op koud blikvoer uit de koelkast een klein scheutje kokend water gieten. Dan is het direct op de juiste temperatuur. De magnetron doodt teveel goede voedingsstoffen, opwarmen is vergelijkbaar met het verhitten van kattenvoer in een pannetje. Daarnaast verwarmt de magnetron ongelijkmatig.

Warm kattenvoer niet op in de magnetron, je bent het kattenvoer dan opnieuw aan het koken en dat is niet bevorderlijk voor de voedingsstoffen die erin zitten. Gebruik ook géén warm water uit de kraan, de kwaliteit van het kraanwater kan dan slechter zijn!

Je eet maar wat de pot schaft?

Een kat uithongeren om hem op die manier zo ver te krijgen ander voer te leren eten, is een heel slecht idee. Je kunt tegen een kat niet zeggen: je eet maar wat de pot schaft. Niet alleen omdat je dan voorbijgaat aan zijn instinct en je ‘het wezen kat’ dus niet respecteert, maar ook omdat een kat elke dag moet eten. Een kat die niet eet, maakt kans op leververvetting en onbehandeld kan een kat daaraan overlijden!

Een (veel te) dikke kat kan al heel snel leververvetting krijgen (binnen 24 tot 48 uur). Als je je kat ander voer wil laten eten, zal je misschien een trukendoos moeten opentrekken of heel veel geduld moeten hebben en véél moeten proberen. 🙂 Klik hier voor een mooi en langzaam stappenplan om je kat te laten wennen aan andere voeding.

Daarnaast zijn veel katten niet alleen gewend aan een bepaalde structuur, maar ook aan een sterke geur. Bij sommige merken blikvoer zitten er zoveel geur- en smaakstoffen in, dat katten daar als het ware aan ‘verslaafd’ zijn en alles dat minder sterk ruikt, niet beschouwen als eetbaar voer. In hun beleving geurloos, niks aan! Een kat eet met zijn neus! Een kat die niet goed ruikt, bijvoorbeeld als hij een niesziekte-infectie heeft, zal ook slecht eten. Katten die gewend zijn voer te eten met veel geur- en smaakstoffen, zijn moeilijker over te zetten op gezonder voer zonder deze toevoegingen .

Als je een kat via herplaatsing of via het asiel adopteert, weet je niet altijd wat zijn of haar historie is geweest en kan het moeilijker zijn om de kat over te zetten op de door jou gewenste voeding. Maar het is zeker geen onmogelijke opdracht!

Liever geen vis!

Er zijn veel goede redenen om je kat géén vis te voeren.

In dit artikel van Wamiz vind je goede informatie over het voeren van tonijn.

Wamiz ken je misschien wel omdat wij onze katten die een thuis zoeken bij hen op de site mogen plaatsen.

En in dit artikel van Catmoneo staan 12 redenen waarom vis voeren slecht is voor je kat.

Als het echt niet lukt, welke brokken zijn dan goed?

Als het echt niet lukt om je kat te laten wennen aan voer met veel vocht – en het komt helaas regelmatig voor – dan is het zaak een zo goed mogelijke brok aan te bieden en je kat “aan te moedigen” zoveel mogelijk te drinken. Voor het kiezen van een goede brok verwijs ik je graag naar Kim’s Kattenweetjes, met een gratis handige brokkenvergelijker.

Wat voer ik zelf?

Mijn katten Koffie, Friet en Wijntje eten zo gevarieerd mogelijk. Ik probeer ze alle drie elke dag blikvoer, rauw vers vlees, gemalen rauw vlees en vochtrijke snacks te geven. Ze krijgen hier nooit vis, in geen enkele vorm (brok/blik/rauw voldoende ingevroren i.v.m. parasieten/haringworm) en ook niet als snoepjes.

Ze krijgen al hun vochtrijke voer meermaals in dagelijkse kleine porties aangeboden. Als ik ’s avonds naar bed ga, dan staat er op beide verdiepingen een bakje blikvoer en ze kunnen dan ook naar behoefte brokjes eten.

Waarom zo weinig brokjes?

In mijn jarenlange ervaringen met mijn eigen katten én opvangkatten heb ik gemerkt dat verreweg de meeste katten een sterke voorkeur hebben voor brokjes. En wanneer ik de katten meerdere keren per dag een portie brokjes gaf, hadden ze nog maar erg weinig interesse in hun vochtrijke voer.

Ik wil dat vochtrijk voer het hoofdbestanddeel van hun voeding uitmaakt, omdat dit het dichtst in de buurt komt van hun natuurlijke prooi. Brokjes zijn voor mij dus bijzaak en mogen niet ten koste gaan van het vochtrijk voer dat ze moeten eten.

Helaas is dat toch altijd moeilijk, met het verstrijken van de jaren kreeg Friet een steeds grotere voorliefde voor brokjes en zij eet nog maar relatief weinig vochtrijk voer, in welke vorm dan ook. 🙁

Wat eten ze aan vochtrijk voer?

Mijn katten eten verschillende merken compleet natvoer (blikvoer), rauwe eendagskuikens, rauw vlees en kvv (een oude afkorting van “kompleet vers vlees”). Mijn menu is heel dynamisch en verandert doorlopend, ook afhankelijk van de voorkeuren van de katten. Dit is een opsomming van alles wat ze aten of eten, in heel kleine porties. Elke dag maak ik hieruit keuzes en zorg ik voor zoveel mogelijk variatie:

• op de eerste plaats: complete blikvoeding (dat benoem ik expliciet omdat er ook aanvullend blikvoer te koop is, maar dat krijgen ze niet). Compleet blikvoer krijgen ze sowieso iedere dag, 2 verschillende merken. Een ervan is al lange tijd hun favoriet: Smolke
• eendagskuikens (rauw, uit de vriezer)
• KVV (compleet vers vlees. Ze hebben een sterke voorkeur voor KIVO en Kiezebrink. Van de KVV eten ze zowel enkelvoudige (niet-complete) varianten als complete varianten. Ze houden o.a. van kip, eend en paard. Van Kiezebrink eten ze KB-mix en KB Complete. Deze diepvriesvoeders geef ik uiteraard rauw (ontdooid). Ik koop het rauw voer in bulk bij mijn lokale verkooppunt voor rauwe voeding (Meat & Bones in Malden). Via internet vind je verkooppunten van rauw voer in heel Nederland, dus ook bij jou in de buurt. Je kunt ook rechtstreeks bestellen bij Kiezebrink
• runderhart en kippenhartjes (rauw, uit de vriezer), dit koop ik bij de supermarkt
• kipfilet, kalkoenfilet en rundvlees (rauw, uit de vriezer), dit koop ik bij de supermarkt. Hoewel rauwe kip ook mét bot gevoerd kan worden, willen mijn katten geen kippennekken en kippenvleugels eten. Dit is de reden dat ik ze kipfilet geef.
  • vet rundvlees (zoals riblappen) is voor katten prima, omdat ze meer vet nodig hebben dan mensen en honden. Maar de stukken vet in bijv. runderriblappen worden niet altijd gewaardeerd door katten. Als ik een leuke aanbieding tegenkom van mager rundvlees (zoals magere braadlappen of zelfs biefstuk), dan krijgen ze dat ook
  • rauw rundergehakt is prima voer voor katten, hoewel het niets nuttigs doet voor het gebit. Mijn katten vinden er niet zoveel aan, dus ze krijgen het niet
  • het is niet noodzakelijk om katten duur vlees te geven zoals biefstuk of rosbief. Kwaad kan het zeker niet als je duurdere soorten rauw rundvlees geeft en veel katten vinden het duurdere, malse en magere rundvlees enorm lekker. Heel handig om te proberen als je kat slecht eet bij bijv. nierfalen of een te snel werkende schildklier. Je kunt het ook even heel licht aanbraden of grillen (zonder kruiden uiteraard) om de geur te versterken, zodat een kat die moet eten het hopelijk dan wel wil eten. De binnenkant mag zeker rauw blijven
• Vanaf de lente hebben ze hier vaak voeding nodig die specifiek werkt tegen haarballen (speciale brokjes). Buiten het haarballenseizoen eten ze deze brok, omdat dit een van de merken is die als een van de beste uit  onafhankelijke tests komt (Porta 21 Feline Finest – Sensible Graanvrij Kattenvoer). Hier doen ze het alle drie heel goed op, met name Wijntje, die snel diarree krijgt van allerlei goede merken brokken. Ze vinden deze brokjes wel lekker, maar niet zó lekker dat ze zich eraan overeten
• ik voer géén vis, schaal- en schelpdieren. Ik kies altijd voor blik en brok zonder vis. Bij variatieboxen natvoer ontkom je er helaas meestal niet aan dat er blikjes vis tussen zitten, die geef ik weg aan een goed doel voor katten. In KVV-soorten kan het voorkomen dat er een keer een variant tussen zit waar wat vis in verwerkt is. Liever geef ik het niet, maar als ze toevallig erg gek zijn op zo’n variant KVV dan krijgen ze het wel. Gek genoeg zijn alle drie de katten niet dol op vis en natvoer op basis van vis eten ze niet!

Specifiek voedingsadvies nodig voor je kat?

Heb je specifiek voedingsadvies nodig voor je kat? Is je kat niet gezond of heb je advies op maat nodig van een onafhankelijke expert?

Dit is een informatiesite over kattenvoer. Onafhankelijk en betrouwbaar met een heel handige vergelijker van kattenbrokken en natvoer!
Kim’s Kattenweetjes

Dit is de interessante Facebookpagina van Kim’s Kattenweetjes met onafhankelijke en onderbouwde informatie over kattenvoeding (openbaar en zonder Facebookaccount te lezen)

Je kunt hier terecht met al je vragen over kattenvoer in de breedste zin van het woord (privégroep op Facebook, account vereist)

Welke hypoallergene kattenbrokken zijn kwalitatief goed? Dat vind je in deze onafhankelijke vergelijking van Hypoallergene kattenbrokken
Het beste hypoallergeen voer voor katten (beiden verouderd, maar met nuttige achtergrondinformatie)

Het eten uit je handen graaien

Ik pleit al jaren voor méér natvoer voor de kat. Van goedkope (supermarkt-)merken brokken en blikvoer, die hoofdzakelijk bestaan uit plantaardig materiaal (waar een kattenlichaam niet zo veel mee kan), hoor ik van van veel baasjes dat de katten doorlopend ‘uitgehongerd’ zijn.

Ik heb zelfs verschillende keren van baasjes gehoord dat de katten het eten uit je handen graaien of eten van het aanrecht jatten. Dat is best begrijpelijk als ze goedkoop voer krijgen dat het buikje alleen maar vult, maar het lichaam niet voedt! Bij verschillende katten stopte het graaien, schooien en jatten van eten toen ze kwaliteitsblikvoer kregen, dat in hoofdzaak bestaat uit dierlijk eiwit.

Zooplus en Bitiba

Op de website van Zooplus en zusterbedrijf Bitiba is de samenstelling van de merken blikvoeding te vinden. Helaas is hun informatie over de ingrediënten van voer niet altijd actueel. Wil je zeker weten of een merk blik of brok kwalitatief goed is, check dan eerst de actuele voerlijsten.

Zooplus vermeldt de kiloprijzen waardoor je een goede vergelijking kunt maken van de prijzen. De merken variëren van erg duur (18 euro per kilo!) tot heel betaalbaar (2,50 per kilo, tot 2021 was dit dezelfde prijs als bekende merken blikvoer uit de supermarkt, die niet deze kwaliteit hebben!).

In het algemeen zijn blikjes goedkoper dan kuipjes en zakjes.

Kijk bij Zooplus ook zeker naar de probeeracties en de aanbiedingen, om nog goedkoper uit te zijn!

Compleet voer of aanvullend voer?

Belangrijk: check altijd of het voer volledig (compleetvoer / volledig voer) is. Dit staat in de beschrijving van ieder merk voer bij Zooplus. Alleen volledig diervoer is geschikt om doorlopend – of als enige voeding – te voeren aan je kat. Als voer niet compleet is, dan is het bijvoeding en niet geschikt als hoofdvoeding. Het wordt dan vaak aanvullend voer genoemd. Snacks vallen ook onder aanvullende diervoeding.

Mijn kat heeft suikerziekte

Jouw kat heeft suikerziekte en je hebt dit onlangs gehoord – of je hebt problemen met het voeren van je kat. Wat kun je een kat met diabetes voeren?

In dit artikel gaat Catmoneo daar zeer zorgvuldig op in. Uit haar onderzoek blijkt dat geen enkele brok, óók niet de speciale dierenartsbrokken voor suikerpatiënten (!) geschikt voer is voor een diabetespatiënt. Ook De Suikerkat geeft dit aan op hun website.

Het belangrijkste voor suikerkatten is dat ze koolhydraatarm voer krijgen. En dat kan zelfs met gewone merken kwaliteitsnatvoer! Kijk hier voor het overzicht met de merken blikvoeding die ook geschikt zijn voor diabetespatiënten.

Ook interessant om te lezen:

hoe laat ik mijn kat meer drinken?

hoe zit het met zout in kattenvoer?

over voer in relatie tot gebitsproblemen

meer lezen over rauw voer voor katten: Voerwijzer

de eetgewoontes van de kat