We kregen een goede lezersvraag: ‘hoera, ik heb een kattenluik en ik ben nu eindelijk klaar met portier spelen 🙂 maar hoe leer ik mijn katten om het nieuwe kattenluik te gebruiken?’

Voor de meeste katten is het een bron van vreugde: zelf kunnen bepalen wanneer je naar binnen en naar buiten gaat. Niet alleen buitenkatten hebben graag een kattenluik, ook katten die alleen toegang hebben tot de omheinde tuin of een kattenren, zijn heel blij met vrije keuzes.

Hoe leer je je kat het kattenluik te gebruiken?

Het aanleren van iets nieuws bij katten gebeurt bij voorkeur in kleine stapjes waarbij je het tempo van de kat volgt. Dit kan voor mensen (te) lang duren, maar bange katten zijn nu eenmaal niet altijd even snel!

Dingen die je beter niet kunt doen…

Helaas zijn er baasjes die het geduld niet kunnen opbrengen en denken dat het goed werkt om de kat met honger buiten te laten zitten in de regen, die vervelende gevoelens zullen er dan wel voor zorgen dat een kat vanzelf door het kattenluik gaat. Die baasjes zouden wel eens bedrogen uit kunnen komen, katten kunnen heel volhardend zijn als ze iets niet willen of durven! Dit is natuurlijk ook geen diervriendelijke trainingsmethode.

Wat je ook zeker beter niet kunt doen is je kat met enige kracht door het kattenluik heen duwen, met het idee dat als hij er eenmaal een keer doorheen is geweest, de angst dan wel weg zal zijn. Een kat die het kattenluik al wat spannend vindt, kan hierdoor erg gestresst raken of nóg banger worden voor het kattenluik.

Wij steken ons hoofd ook niet graag in een onbekende, donkere grot

Probeer je ook voor te stellen hoe het voor een kat is, of hoe het voor jou zou zijn! Als wij een onbekende, donkere grot in lopen waar we niets kunnen zien, dan zouden wij liever niet als eerste ons hoofd in de donkere holte steken. Instinctief steek je je handen uit om te voelen wat er in die grot is. Hangen er alleen een paar vieze spinnenwebben of zit er een beer? Is er gevaar? Je weet niet wat er aan de andere kant is! Dit is voor katten net zo, het is ook voor katten echt niet prettig eerst ergens hun hoofd doorheen te moeten steken, zonder dat ze weten wat ze aan de andere kant aantreffen. Katten zien niet goed van dichtbij, en kunnen dus niet zien wat er direct achter het kattenluik is, aan de buitenkant.

Hoe maak je je kat vertrouwd met het kattenluik?

Als een kat nog niet zelf beseft dat hij voordeel van heeft van een kattenluik, doordat het hem vrijheid geeft te gaan en te staan waar hij wil, dan zal je het kattenluik minder eng of leuker moeten maken.

Het kattenluik minder eng maken

Het kattenluik wordt minder eng als je het deurtje omhoog houdt. Bijvoorbeeld met een stuk plakband. Je kat kan nu rustig op zijn gemak voor het luikje gaan zitten en kijken wat er buiten gebeurt. Als je kat erdoorheen gaat, dan voelt hij geen deurtje op zijn hoofd en lichaam en hij hoeft ook niet met zijn neus tegen het deurtje te duwen.

Als je kat zonder problemen door het luikje heen durft, dan kun je het luikje stukje bij beetje laten zakken door de plakband te verschuiven. Het kan gerust een aantal dagen duren voordat je kat er helemaal aan gewend is. Je kunt ook iedere dag een klein beetje trainen. Laat je kat het tempo bepalen!

Het kattenluik leuker maken

Leg wat snoepjes in het kattenluik. Deze tip met snoepjes kun je voor meerdere doelen gebruiken:

• als je kat het luik niet eng vindt, maar het gewoon vertikt het te gebruiken omdat hij jou goed heeft afgericht 🙂 dan kun je het luik hiermee leuker maken

• • als je voor het eerst een microchipkattenluik hebt gekocht dat geprogrammeerd moet worden op de chip van jouw kat, dan kun je jouw kat(ten) op deze manier programmeren in het luik
  • als je kat bang is voor het klikgeluid van het microchip huisdierluik, dan kun je hiermee een nieuwe positieve associatie maken voor de kat (klik = niet eng, maar iets lekkers!)
  • plaats indien mogelijk objecten naast het kattenluik (aan de buitenkant). Denk bijv. aan een grote bloempot of een bloembak. Het maakt voor een kat niets uit wat voor soort object het is. Het gaat erom dat een kat erachter kan schuilen als hij door het kattenluik is gegaan. Want hij weet niet wat er gaande is in de tuin als hij net vanuit binnen door het kattenluik naar buiten is gegaan. Het kan dat hij dat eerst even dicht bij het huis veilig wil kijken wat er te doen is buiten. Dan is het wel fijn als je kat een verdekte observatieplek heeft. 🙂 Dat geldt zeker als vreemde katten in jouw tuin kunnen komen!

Ik had er eerst twee krukjes neergezet, omdat ik weinig ruimte heb naast de deur (het staat allemaal in de weg!). De krukjes zijn maar maar klein en smal, maar dit werkt voor de katten goed. Ze kunnen er achter zitten en er ook nog doorheen kijken.

Later heb ik er een overgebleven houten object neergezet (open kubus) en dit is echt een hit, want ze kunnen erin zitten. Ook al is mijn tuin catproof, de katten waarderen het heel erg!

Het luik minder eng maken door te spelen

In dit leuke filmpje uit 2012 met gediplomeerd kattengedragstherapeut Maggie Ruitenberg, kun je zien hoe je het luik minder eng maakt door te spelen met je kat.

De chip van je kat programmeren in het microchipkattenluik

De voordelen van een Microchip Kattenluik Connect van Sure Petcare

In dit bericht hebben we uitgebreid geschreven over de voordelen van een “WiFi-kattenluik”, hieronder vind je een kort filmpje over het SureFlap Microchip Kattenluik Connect!

Sommige katten leren het snel, anderen doen er wat langer over. Geef ze rustig de tijd om in hun eigen tempo te wennen aan een kattenluik. Als ze het eenmaal kennen, vinden ze het geweldig!

Koffie en Friet vonden het érg moeilijk

In juli 2022 heb ik Koffie en Friet geadopteerd en ‘qua kattenluik’ was dat voor mij een geheel nieuwe ervaring.

Waar de meeste katten bang zijn voor het klikgeluid van een microchipkattenluik, was dát bij hen niet het probleem! Als ik het luikje voor ze openhield, het open stond door middel van plakband (of een literpak drinken), dan gebruikten ze het kattenluik graag zelfs! Dan klonk de klik (die je overigens uit kan stellen als dat is waar katten bang voor zijn, zie daarvoor de handleiding), maar dat was dus niet het probleem. Koffie en Friet snapten het gewoon écht niet. Ik ben blijven oefenen, oefenen, oefenen, iedere dag weer, op alle manieren.

En pas in november 2022 (!) begonnen ze het eindelijk zelf te doen. Koffie kan het sinds 28 november helemaal zelf en Friet sinds 15 december. Koffie doet het soms nog wel wat onbeholpen, door met zijn pootjes tegen het luik te duwen, net zo lang tot het ver genoeg open staat. Hij vindt het niet fijn om er met zijn hoofd tegen te moeten duwen. Friet heeft daar wat minder moeite mee en gebruikt wel haar hoofd om het deurtje open te doen.

Het bijzondere is dat Wijntje totaal geen moeite heeft met het gebruik van het kattenluik (in de zin van: dat hij het onprettig vindt). Toen het huiskamerraam openstond, ging hij gewoon even vaak door het kattenluik naar binnen en naar buiten. 🙂 Koffie en Friet kiezen dan toch écht voor het makkelijke raam!

Een bijzondere ervaring voor mij, na alle katten die het luik (snel) geleerd hebben, dat deze katjes zo ongelofelijk lang nodig hadden om het te leren. Zij zagen het dichte kattenluikje als ‘een dichte deur’ waar ze niet doorheen konden – en het heeft dus echt heel lang geduurd voordat ze begrepen dat (en hoe) ze het deurtje zelf open konden doen.

Dat is dan ook de enige tip die ik heb, als jouw kat het ook zo moeilijk leert: volhouden!

• blijf spelen bij het kattenluik, mogelijk wil je kat het speelgoed / de hengel een keer pakken met zijn pootjes en ervaart hij zelf dat het luik dan opengaat
• blijf ze lokken met snoepjes om door het kattenluik te gaan
• altijd iedere kleine poging om erdoor te gaan uitbundig belonen met je stem, een aai of iets lekkers
• zorg dat je kat naar binnen of naar buiten kan in nood (als er iets engs gebeurt bijvoorbeeld). Het gebruik van het kattenluik moet vooral plezierig voor ze zijn
  

Kattenluik in een binnendeur

Ik heb jarenlang géén kattenluik gehad in een belangrijke binnendeur van het huis. Ik had alle deuren in huis altijd openstaan, met deurstoppers zodat er geen staartjes tussen de deur konden komen.

Tijdens de energiecrisis in 2022 was er voor mij toch wel noodzaak om de tussendeur naar de bijkeuken dicht te kunnen doen! Het is in de bijkeuken 10 graden warmer (of kouder, in de winter) dan in de rest van het huis – en met hoge stookkosten wilde ik die kou wel buiten houden.

Poll: heb jij een kattenluik?

Klik hier voor de poll en uitkomsten.

Wanneer mag je kat naar buiten?

Er doen nogal wat misverstanden de ronde over het binnenhouden van katten. Wanneer mag een kat naar buiten als hij verhuisd is met de baasjes, of geadopteerd is vanuit het asiel of via herplaatsing?

De meest waanzinnige adviezen circuleren op internet, variërend van 3 weken tot wel 6 maanden!

Een ding is zeker: voor alle adviezen die er worden gegeven, is er geen enkele wetenschappelijke onderbouwing.

Als een kat veel drift heeft om naar buiten te gaan, dan is het moeilijk voor hem om binnen te blijven. Hij zal dan wellicht veel naar buiten kijken en dat is heel positief! Een kat bepaalt o.a. waar hij woont door naar buiten te kijken, hij ziet dan “waar hij woont ten opzichte van de omgeving” die hij buiten ziet.

Katten weten vermoedelijk ook ook door het magnetisch veld van de aarde ‘waar ze thuishoren’, zoals veel dieren dat hebben en gebruiken bij navigeren. Er is heel weinig te vinden over magnetoceptie (zoals het heet) bij katten. Op deze website vonden we een klein beetje informatie.

Komen als je roept

Het belangrijkste is dat je nieuwe kat op jou gericht is en komt als je hem roept. Dit kun je thuis trainen door hem te roepen. Of bijvoorbeeld door te fluiten of te tikken tegen zijn etensbakje met een vork, zodat je ’s avonds niet keihard over straat hoeft te gaan roepen. En hem dan te belonen met… wat voor de kat de grootste beloning is! Voor de ene kat is dat een kattensnoepje, voor de ander is dat een blije stem of een aai en veel katten worden blij als er 5 minuten met ze wordt gespeeld als beloning wanneer ze komen (houd je veren-hengel klaar voordat je gaat roepen!).

Als een kat op álle beloningen goed reageert, dan kun je ze ook afwisselen of tegelijk gebruiken als beloning voor het komen als je hem roept. Ik heb al mijn katten veel nieuw gedrag aan kunnen leren door heel enthousiast te reageren met een blije stem wanneer ze iets goed doen.

Helaas is er niet één antwoord te geven over de termijn waarop je een kat binnen moet houden. Sommige katten kunnen al na een week naar buiten, anderen moeten echt een aantal weken binnen blijven. Onzekere en bange katten zijn er misschien zelfs bij gebaat als ze een paar maanden binnenblijven.

Nog meer tips voordat je je kat voor het eerst naar buiten laat vind je in dit artikel.

Het allerbelangrijkste

• chip je kat en zorg dat de belangrijkste contactgegevens openbaar zichtbaar zijn in de databank voor de vinder die de chip uitleest
• laat je kat eerst castreren / steriliseren voordat hij los mag buitenspelen. Zéker als het een kitten is! Poezen kunnen al op de leeftijd van 4 maanden krols worden en dus ook zwanger raken. Het helpen van poezen en katers kan zonder problemen vanaf de leeftijd van 4 maanden oud. Vroegcastratie is iets anders en dat wordt in Nederland nog weinig gedaan. Vroegcastratie betekent castratie vóór de 16 weken oud. Wij zijn warm voorstander van vroegcastratie, gezien het enorme zwerfkattenprobleem in Nederland en het feit dat er weinig tot geen nadelige effecten voor de kittens zijn als ze zo vroeg geholpen worden. Argumenten tegen vroegcastratie zijn er maar heel weinig. In de VS wordt er uit pure noodzaak al jaren op grote schaal aan vroegcastratie gedaan waardoor alle mythes over de lichamelijke gevolgen ervan allang ontkracht zijn. In dit al oudere artikel vind je meer informatie. Niet-gecastreerde katers en poezen raken vaker vermist dan geholpen dieren.

Goede tip over het plaatsen / monteren van het luik

Op onze Facebookpagina kregen we een goede tip van Yvette over het plaatsen / monteren van het kattenluik:

“Bij het kattenluik afmeten, kijk binnen en buiten hoe hoog hij wordt… Het verschil hier was zo groot dat ze buiten normaal naar binnen konden, maar eenmaal binnen gingen ze als een soort limbodanser de rest van het luik door Dat had ik van tevoor even beter moeten bekijken.”

Welk kattenluik, welk merk?

Al je een kattenluik op chip wil, dan kan ik die van Sure Petcare van harte aanbevelen. Fantastische kwaliteit en een uitstekende klantenservice. Ik heb zelf het huisdierluik, bedoeld voor kleine honden en grote katten. Na jarenlang gebruik van het reguliere microchip-huisdierluik, heb ik sinds 2018 het Huisdierluik Connect van SureFlap. Ik ben er ontzettend blij mee, het heeft erg leuke functies! In dit bericht heb ik geschreven wat je er allemaal mee kunt.

Heb je een catproof tuin of woon je in een appartement, of heb je om een andere reden geen kattenluik op chip nodig? Dan vind je in dit bericht aanbevelingen voor goede reguliere kattenluiken en huisdierluiken zonder chip.